Faydalı Demiyorum Gerekli Bir İçecek

Prof. Dr. Osman MÜFTÜOĞLU

Yeme-içme konusunda derin kültürü olan ve özel zevklere sahip, mutfağı güçlü bir milletiz ama bazı hataları nedense ısrarla yapıyoruz! Bunlardan ikisi çok yaygın: Yemeklerde yanlış yağ kullanmamız ve maden suyuna çok az ilgi göstermemiz.

Mutfak kültürümüzde iki yaygın hata var. Birincisi, yemek pişirirken yağ tercihimizi, faydalı olmak bir yana sağlığa zarar bile verebilen ayçiçeği, mısırözü, pamukyağı gibi bitkisel yağlar ya da margarinlerden yana kullanıyoruz. Oysa Türkiye tam bir zeytin cenneti ve zeytinin hem kendisi hem de yağı sağlığa en faydalı besinler. Ama Avrupa’nın, hele hele Akdeniz coğrafyasının en az zeytinyağı tüketen toplumu olma ayıbını sürdürüyoruz. Zeytinyağı kullanmadaki yanlış ve eksiklerimizi başka bir yazı konusu yapacağım.

İkinci hatamıza gelince… Türkiye tıpkı zeytindeki gibi maden suyu bakımından da tam bir cennet. Öyle bir coğrafyada yaşıyoruz ki neredeyse her yeri maden suyu kaynıyor! Ve ‘sağlıklı içecek’ söz konusu olduğunda maden suyunu en üstlere hatta bir değilse ikinci sıraya yerleştirmek lazım. Sağlık yararı söz konusu olduğunda maden suyu mineralli sular kadar önemli bir içecek. Kısacası, yukarıdaki soruyu ‘evet’ diye yanıtlamak lazım.

SORUN NE

Peki, o zaman sorun ne? Sorun, bence yanlış bilgilenme! Bu konuda ciddi bir bilgi eksikliği var. Çoğu Avrupa ülkesinde, kişi başına yılda neredeyse 150 litre maden suyu içiyor. Bu rakamın 100 litrenin altına düştüğü ülkeler parmakla gösterilecek kadar az. Türkiye’ye gelince… ınanmayacaksınız ama bu rakam yılda kişi başına 5 litreyi bile geçmiyor!

Oysa maden suyu sağlık için çok ama çok gerekli. Faydalı demiyorum, gerekli bir içecek. Bu sular yeryüzünün derin katmanlarından süzülerek yeryüzüne çıkıyor. Magmadan aldığı karbondioksit gazının basıncıyla yeryüzüne çıkan bu ‘çok özel sular’ yeryüzüne çıkış yolculuğunda farklı katmanlardan geçerken farklı mineralleri de dağarcığına doldurarak yollarına devam ediyor. Ve işte bu nedenle de maden suları mineral yükü bakımından oldukça zengin. Kalsiyum, magnezyum, potasyum içerikleri bir hayli fazla oluyor. Zaten işin püf noktası da bu.

UZMAN GÖRÜŞÜ: Prof. Dr. Zeki Karagülle ne diyor

Maden suları konusunda toplumumuzu bilinçlendirmeye gayret eden bilim insanlarının başında Prof. Dr. Zeki Karagülle geliyor. Bu mucize suların sağlık yararları konusunda Zeki Hoca bakın neler söylüyor:
* Maden suları içerdiği sülfat ve bikarbonat sayesinde sindirim ve boşaltım sistemi fonksiyonlarını destekler.
* Zengin mineral muhteviyatıyla cildi daha gergin ve pürüzsüz kılar. Dışarıdan sürüldüğünde de cildi canlandırıp gençleştirir. Özellikle mineralden zengin yapısı nedeniyle vücudun elektrolit dengesini destekler, yorgunluğu engeller.
* Büyüme çağında, hamilelikte ve yaşlılık döneminde artan kalsiyum ve magnezyum ihtiyacını yerine koymaya yardımcı olur.

UNUTMAYIN Yanlış bilinen doğrular

Toplumumuzda maden suyu hakkında ciddi bir bilgi karmaşası var. Doğru sandığımız pek çok şey yanlış, yanlış sandığımız pek çok şeyse yüzde 100 doğru! ışte onlardan bazıları:
* Çocuklar maden suyu içebilir. Büyüme çoğundaki çocukların demir, kalsiyum, çinko ve florür gibi minerallere yetişkinlerden daha fazla ihtiyacı vardır.
* Hamileler maden suyu içebilir. Hamilelik dönemi maden sularında bol miktarda bulunan minerallere ihtiyacın arttığı bir dönemdir.
* Maden suyu böbrek taşı yapmaz. Böbrek taşının nedeni yiyecek, içeceklerle alınan kalsiyumdan çok, yetersiz sıvı tüketimi ve genetik eğilim. Eğer böbreğinizde taş varsa ve maden suyu içme konusunda tereddüt ediyorsanız doktorunuzla konuşmalısınız.
* Maden suyu karaciğeri ve böbreği bozmaz. Bu organları hastalandırmaz.
* Maden suyu asit ihtiva etmez. Asit benzeri tat içindeki karbondioksit gazından kaynaklanır.
* Asit baz dengemizi bozmaz, vücudun asit yükünü artırmaz.
* Kısacası maden suyunu her yaşta, herkes içebilir. ımkânınız varsa günlük içecek planınızda maden suyuna daha çok yer ayırın.

BİR HATIRLATMA Maden suyu = soda değildir!

Maden suyu yeryüzünün derin katmanlarındaki suların karbondioksit gazı eşliğinde yeryüzüne çıkmasıyla oluşan, tümüyle doğal sulardır. Yani maden suyu ‘yüzde 100 doğal’dır. Soda sözcüğüyse daha ziyade sudan üretilen su bazlı, her türlü içeceğe üretim esnasında karbondioksit gazı basılması durumunda kullanılan bir tanım. Sodalı içecek kavramı Türkiye’de yanlış kullanılıyor. Maden sularına soda diyoruz. Oysa soda, gaz eklenmiş tatlı, meyve suyu veya meyve suyu aromalı içecekler için kullanılıyor batıda. Bu içeceklerin çoğu şeker içerdiğinden yüksek kalorilidir. Yapay maddelerle yüklü olduklarından maden suları gibi saf, doğal ve sıfır kalorili, besleyici içecekler değildirler!

Kaynak: Hürriyet Gazetesi